ริมธารรัก (2499/1956) เพราะฐานะที่ต่างกันราวฟ้ากับเหว เมื่อ วิชิต ริอาจเด็ดดอกฟ้าอย่าง อมรา จึงถูกคุณหญิงเกษรรังเกียจเดียดฉันท์ ยิ่งวิชิตย้ายเข้ามาอยู่ในคฤหาสน์ของฝ่ายหญิงหลังแต่งงาน ความสัมพันธ์ของแม่ยายลูกเขยก็ดูจะรุนแรงขึ้น ไม่ไกลจากคฤหาสน์ของคุณหญิงเกษร มีกระท่อมหลังเล็กของ เง็กท้อ ม่ายสาวซึ่งกำลังพยาบาลแม่ที่กำลังป่วยหนัก เพราะความข้นแค้นอย่างสาหัสทำให้เง็กท้อไม่มีเงินไปซื้อยาให้แม่ เมื่อเห็นวิชิตทำกระเป๋าเงินตก จึงไม่อาจระงับใจ เอื้อมมือไปขโมยกระเป๋าที่ตกอยู่ แต่วิชิตหันมาเห็นทัน ซักถามจนได้ความก็เกิดเห็นใจเง็กท้อ และให้เงินช่วยเหลือแม้จะไม่สามารถช่วยแม่ของเง็กท้อได้ทันเวลาก็ตาม ฮวยเกียว เพื่อนของเง็กท้อซึ่งดำรงชีพด้วยการเป็นโสเภณี ช่วยหางานเย็บผ้าให้เง็กท้อทำประทังชีวิต ส่วนวิชิตซึ่งอยากลบคำปรามาสของแม่ยายจึงเคี่ยวกรำทำงานจนตาบอดสนิท คุณหญิงเกษรฉวยโอกาสยุแยงให้อมราเลิกกับวิชิตไม่เว้นแต่ละวัน จนกระทั่งวิชิตถูกคุณหญิงเกษรด่าว่าเป็นตัวทำลายชีวิตของอมรา เขาจึงยอมออกจากชีวิตของเมียรักด้วยความเต็มใจ จนกระทั่งมาล้มอยู่ที่หน้ากระท่อมของเง็กท้อ อมราเสาะหาวิชิตอย่างไม่ลดละ แม้จะถูกคุณหญิงเกษรทัดทานเพียงใด โดยไม่รู้ว่าวิชิตมาพักที่กระท่อมของเง็กท้อ ด้วยสำนึกในบุญคุณเป็นทุนเดิมเง็กท้อจึงทอดกายให้ชายหนุ่ม แม้จะรู้ว่าเขามีภรรยาแล้วก็ตาม เง็กท้อยังพยายามหาเงินมารักษาตาของวิชิตถึงขนาดยอมขายตัว จนหาเงินผ่าตัดดวงตาให้วิชิตได้สำเร็จ เมื่อใกล้ถึงวันที่หมอจะเปิดผ้าเปิดตา เอิบ คนสนิทของอมราสืบหาวิชิตจนพบ และเล่าว่าอมรายังคงซื่อตรงต่อวิชิต เง็กท้อได้ยินเข้าก็สะท้อนใจ เมื่อหมอเปิดตาวิชิต จึงหลอกว่าตนเป็นเพื่อนของเง็กท้อ วิชิตเห็นเง็กท้ออยู่ตัวคนเดียวจึงชวนมาอยู่ด้วย ไม่นานนักเง็กท้อก็แสดงอาการว่าตั้งครรภ์ แม้จะคาดคั้นแค่ไหนก็ไม่ยอมปริปากบอกว่าใครเป็นพ่อของลูกในท้อง จนวิชิตโมโหขับไล่เง็กท้อออกจากบ้านเพราะกลัวเสื่อมเสียชื่อเสียง เง็กท้อเดินโผเผมายังท่าน้ำใกล้กระท่อมซึ่งเคยมาพลอดรักกับวิชิตอย่างหมดเรี่ยวแรง โชคดีที่ฮวยเกียวซึ่งแวะมาเยี่ยมเง็กท้อ จึงเล่าความจริงให้วิชิตฟัง วิชิตกับอมราจึงรีบมุ่งหน้ามายังกระท่อมของเง็กท้อด้วยความร้อนใจ