แก้วตานาง (2499/1956) ก้าน ก้อนทิพย์ นักแต่งเพลงซึ่งในอดีตเขาเลือกที่จะแต่งงานกับหญิงคนจน จึงเสียสละมรดกให้ กิ่ง น้องชาย ก้านมีลูกสาวชื่อ แก้วตา ซึ่งมีพรสวรรค์ในการแต่งเพลงเหมือนกับเขา แต่เคราะห์ร้ายที่แก้วตาประสบอุบัติเหตุทำให้ดวงตาทั้งสองบอดสนิท กิ่งสงสารพี่ชายและหลานจึงพามาอยู่ที่บ้าน โดยมีกาญจนาลูกสาวของกิ่งคอยให้ความช่วยเหลือ แต่แนบภรรยาของกิ่งกับกรองกาญจน์ ลูกสาวคนโตไม่พอใจเป็นอย่างมาก เพราะศรายุทธชายหนุ่มมีฐานะที่กรองกาญจน์หมายปองเริ่มมีใจให้แก้วตา ก้านกับแก้วตาอึดอัดใจจึงขอกลับไปอยู่ที่กระท่อมดังเดิม ทว่าเพลงที่ก้านแต่งเริ่มขายไม่ออก ก้านเครียดจัดจนล้มป่วยลง แต่กรองกาญจน์ยังไม่เลิกพยาบาทแก้วตา จ้างโผนกับถมไปทำลายความบริสุทธิ์ของแก้วตา แต่ตัวเองกลับจะโดนข่มขืนเสียเอง ดีที่แก้วตาเข้ามาขัดขวาง โผนถูก ร.ต.ท.แชน จับเข้าคุกจึงอาฆาตแก้วตา แม้แก้วตาจะช่วยกรองกาญจน์เอาไว้ แต่ไฟริษยายังลุกโชนในใจของกรองกาญจน์ เมื่อศรายุทธพาแก้วตาไปบางแสน กรองกาญจน์จึงผลักแก้วตาตกเหวแต่แก้วตารอดมาได้ กรองกาญจน์สำนึกผิดวิ่งเตลิดตกเขาได้รับบาดเจ็บต่อมามีหมอชื่อ อุกฤษ เสนอตัวผ่าตัดดวงตาให้แก้วตาโดยไม่ยอมบอกว่าใครเป็นผู้จ่ายเงินค่ารักษา แต่เมื่อถึงกำหนดเปิดตา แก้วตาก็ต้องผิดหวังที่ยังคงมองไม่เห็น ซ้ำยังได้ข่าวว่าศรายุทธกำลังจะเข้าพิธีแต่งงานกับกรองกาญจน์ วันแต่งงานถมมาบอกแก้วตาว่าโผนแหกคุกออกมาจะทำร้ายเธอร.ต.ท. แชน และพรรคพวกช่วยแก้วตาไว้ทัน โผนถึงแก่ความตาย ส่วนแก้วตาถูกเหวี่ยงจนสลบไป เมื่อฟื้นขึ้นมาดวงตาที่เคยมืดสนิทกลับมองเห็นได้ กรองกาญจน์เสียสละศรายุทธให้แก้วตา และความจริงก็เปิดเผยว่าผู้ที่ออกเงินให้หมออุกฤษรักษาแก้วตาคือกรองกาญจน์นั่นเอง