ดิน ดอกดิน กัญญามาลย์

ดอกดิน กัญญามาลย์ ชื่อเล่น ดิน เป็นนักแสดง ผู้กำกับภาพยนตร์ ผู้สร้างภาพยนตร์ ได้รับการเชิดชูเกียรติรางวัลนราธิปประจำปี 2550 และศิลปินแห่งชาติ ประจำปี 2555 สาขาศิลปะการแสดง (ภาพยนตร์)
เกิดวันที่ 25 ตุลาคม 2467
เสียชีวิต 15 พฤษภาคม 2561 (93 ปี)

ดอกดิน มีนามเดิมว่า ธำรง และชื่อเล่นว่า ดิน เนื่องจากตัวดำ ชอบร้องลิเก เพลงพิ้นบ้าน จนได้ฝึกและออกแสดงครั้งแรกกับคณะสวดคฤหัสถ์ ประมาณอายุ 11 ขวบ ในปี 2478 ในช่วงสงครามโลกครั้งที่ 2 เริ่มเข้าสู่วงการจากการเล่นจำอวดร่วมกับ อบ บุญติด แล้วหันมาเล่นละครย่อย ร้องเพลงหน้าม่าน และเล่นลิเก ในคณะศิวารมย์ ของครูเนรมิต

ต่อมาในปี 2493 ได้เล่นละครกับ คณะอัศวินการละคร ของพระเจ้าวรวงศ์เธอ พระองค์เจ้าภาณุพันธุ์ยุคล เล่นเป็นตัวตลก และเริ่มใช้ชื่อในการแสดงว่า ดอกดิน กัญญามาลย์

ดอกดินเริ่มสร้างภาพยนตร์ 16 มม. ขาวดำชุดสามเกลอ ตั้งแต่ 2495 ร่วมกับ ล้อต๊อก และ สมพงษ์ พงษ์มิตร ตามด้วยเรื่องต่อมา ทุกเรื่องประสบความสำเร็จ

เมื่อเริ่มมีโทรทัศน์ในเมืองไทย ดอกดินได้ทำรายการตลกทางโทรทัศน์ ชื่อรายการ “ดอกดินพาเหรด”

ดอกดิน กัญญามาลย์ มีผลงานสร้างภาพยนตร์ทั้งสิ้น 32 เรื่อง ในชื่อ “กัญญามาลย์ภาพยนตร์” มักเป็นภาพยนตร์บู๊ปนตลก มีเอกลักษณ์คือ เมื่อภาพยนตร์เรื่องใดมีรายได้เกิน 1 ล้านบาท จะทำป้ายโฆษณาขนาดใหญ่ และประชาสัมพันธ์ว่า “ล้านแล้ว…จ้า” ทุกครั้ง ตั้งแต่ภาพยนตร์เรื่อง นกน้อย (2507) เป็นต้นมา ในจำนวนภาพยนตร์ 32 เรื่องของดอกดิน ทำรายได้เกิน 1 ล้านบาททั้งสิ้น 24 เรื่อง

ดอกดินได้ถึงแก่กรรม เมื่อวันที่ 15 พฤษภาคม 2561 เวลาประมาณ 02.00 น. ที่โรงพยาบาลวิชัยยุทธ เลขที่ 53 ถนนเศรษฐศิริ เขตพญาไท กรุงเทพฯ เนื่องจากหัวใจล้มเหลว สิริอายุ 93 ปี 7 เดือน

*รูปจาก: Thai Movie Poster
*ข้อมูลจาก: wikipedia.org

ภาพยนตร์ : นักแสดง

2521

ขโมยที่รัก

- สามนต์
2520

สิงห์สำออย

- นายไข่
2519

กุ้งนาง

- อ้น
2517

คนกินเมีย

- หน่วย
2516

สายฝน

- ครูฉิ่ง
2514

ไก่นา

- ไก่แจ้
2513

เรือมนุษย์

- นพคุณ
2513

ไทยใหญ่

- ถั่ว
2512

ละครเร่

- นายทองดำ
2512

ลมเหนือ

- โอเลี้ยง
2511

ดอกอ้อ

- เมี่ยง
2510

ปูจ๋า

- หอย
2510

จุฬาตรีคูณ

- บริวารตัวดำ
2507

นกน้อย

- ไอ้ช้าง
2504

มังกรหยก

- อั้งชิกกง
2502

กิโมโน

- ซากุระ
2498

สุดที่รัก

- ต่อม
2497

เจ้าสาวชาวไร่

- ผู้ใหญ่แจ๋
2496

จอมหิว

- อัศวิน
2494

สามเกลอถ่ายหนัง

- ผู้กำกับ

ภาพยนตร์ : กํากับการแสดง

2494

สามเกลอถ่ายหนัง

- ผู้กำกับ
2496

สามเกลอเจอผี

- ผู้กำกับ
2497

เจ้าสาวชาวไร่

- ผู้กำกับ
2498

สร้อยฟ้าขายตัว

- ผู้กำกับ
2499

เสียแรงรัก

- ผู้กำกับ
2502

ดาวคลี่

- ผู้กำกับ
2507

นกน้อย

- ผู้กำกับ
2508

ลมหวน

- ผู้กำกับ
2509

กาเหว่า

- ผู้กำกับ
2509

นกเอี้ยง

- ผู้กำกับ
2509

น้อยใจยา

- ผู้กำกับ
2509

พิมพิลาไล

- ผู้กำกับ
2509

แสงเทียน

- ผู้กำกับ
2510

จุฬาตรีคูณ

- ผู้กำกับ
2510

ปิ่นรัก

- ผู้กำกับ
2510

ปูจ๋า

- ผู้กำกับ
2510

มดแดง

- ผู้กำกับ
2511

กบเต้น

- ผู้กำกับ
2511

ดอกอ้อ

- ผู้กำกับ
2511

น้ำอ้อย

- ผู้กำกับ
2512

ไทยน้อย

- ผู้กำกับ
2512

ลมเหนือ

- ผู้กำกับ
2513

ไทยใหญ่

- ผู้กำกับ
2513

ม้ามืด

- ผู้กำกับ
2513

เรือมนุษย์

- ผู้กำกับ
2514

ไก่นา

- ผู้กำกับ
2514

ไอ้ทุย

- ผู้กำกับ
2515

เชียงตุง

- ผู้กำกับ
2516

สายฝน

- ผู้กำกับ
2517

คนกินเมีย

- ผู้กำกับ
2518

มือปืนพ่อลูกอ่อน

- ผู้กำกับ
2518

แหม่มจ๋า

- ผู้กำกับ
2519

กุ้งนาง

- ผู้กำกับ
2520

แม่ดอกกัญชา

- ผู้กำกับ
2520

สิงห์สำออย

- ผู้กำกับ
2521

ขโมยที่รัก

- ผู้กำกับ
2521

ไอ้ 8 นิ้ว

- ผู้กำกับ
2522

แม่เขียวหวาน

- ผู้กำกับ
2523

ย.ยอดยุ่ง

- ผู้กำกับ
2524

นกน้อย

- ผู้กำกับ
2525

เฮงสองร้อยปี

- ผู้กำกับ
2526

สาวแดดเดียว

- ผู้กำกับ

ภาพยนตร์ : นักเขียน

2494

สามเกลอถ่ายหนัง

- บทภาพยนตร์
2506

ตากล้องเงินล้าน

- บทประพันธ์
2506

หนึ่งในทรวง

- บทภาพยนตร์
2507

นกน้อย

- บทภาพยนตร์
2513

ไทยใหญ่

- บทภาพยนตร์
2514

ไอ้ทุย

- บทภาพยนตร์
2518

แหม่มจ๋า

- บทภาพยนตร์

ภาพยนตร์ : โปรดักชั่น

2494

สามเกลอถ่ายหนัง

- อำนวยการสร้าง
2497

เจ้าสาวชาวไร่

- อำนวยการสร้าง
2502

ดาวคลี่

- อำนวยการสร้าง
2506

ฝนแรก

- อำนวยการสร้าง
2506

แพนน้อย

- อำนวยการสร้าง
2507

นกน้อย

- อำนวยการสร้าง
2508

ลมหวน

- อำนวยการสร้าง
2509

นกเอี้ยง

- อำนวยการสร้าง
2509

แสงเทียน

- อำนวยการสร้าง

ละคร/ซีรีส์ : นักแสดง

2546

เปรตวัดสุทัศน์

- (รับเชิญ)

ละคร/ซีรีส์ : นักเขียน

2557

แหม่มจ๋า

- บทประพันธ์

นักแสดง

2521

ขโมยที่รัก

- สามนต์
2520

สิงห์สำออย

- นายไข่
2519

กุ้งนาง

- อ้น
2517

คนกินเมีย

- หน่วย
2516

สายฝน

- ครูฉิ่ง
2514

ไก่นา

- ไก่แจ้
2513

เรือมนุษย์

- นพคุณ
2513

ไทยใหญ่

- ถั่ว
2512

ละครเร่

- นายทองดำ
2512

ลมเหนือ

- โอเลี้ยง
2511

ดอกอ้อ

- เมี่ยง
2510

ปูจ๋า

- หอย
2510

จุฬาตรีคูณ

- บริวารตัวดำ
2507

นกน้อย

- ไอ้ช้าง
2504

มังกรหยก

- อั้งชิกกง
2502

กิโมโน

- ซากุระ
2498

สุดที่รัก

- ต่อม
2497

เจ้าสาวชาวไร่

- ผู้ใหญ่แจ๋
2496

จอมหิว

- อัศวิน
2494

สามเกลอถ่ายหนัง

- ผู้กำกับ

กํากับการแสดง

2494

สามเกลอถ่ายหนัง

- ผู้กำกับ
2496

สามเกลอเจอผี

- ผู้กำกับ
2497

เจ้าสาวชาวไร่

- ผู้กำกับ
2498

สร้อยฟ้าขายตัว

- ผู้กำกับ
2499

เสียแรงรัก

- ผู้กำกับ
2502

ดาวคลี่

- ผู้กำกับ
2507

นกน้อย

- ผู้กำกับ
2508

ลมหวน

- ผู้กำกับ
2509

กาเหว่า

- ผู้กำกับ
2509

นกเอี้ยง

- ผู้กำกับ
2509

น้อยใจยา

- ผู้กำกับ
2509

พิมพิลาไล

- ผู้กำกับ
2509

แสงเทียน

- ผู้กำกับ
2510

จุฬาตรีคูณ

- ผู้กำกับ
2510

ปิ่นรัก

- ผู้กำกับ
2510

ปูจ๋า

- ผู้กำกับ
2510

มดแดง

- ผู้กำกับ
2511

กบเต้น

- ผู้กำกับ
2511

ดอกอ้อ

- ผู้กำกับ
2511

น้ำอ้อย

- ผู้กำกับ
2512

ไทยน้อย

- ผู้กำกับ
2512

ลมเหนือ

- ผู้กำกับ
2513

ไทยใหญ่

- ผู้กำกับ
2513

ม้ามืด

- ผู้กำกับ
2513

เรือมนุษย์

- ผู้กำกับ
2514

ไก่นา

- ผู้กำกับ
2514

ไอ้ทุย

- ผู้กำกับ
2515

เชียงตุง

- ผู้กำกับ
2516

สายฝน

- ผู้กำกับ
2517

คนกินเมีย

- ผู้กำกับ
2518

มือปืนพ่อลูกอ่อน

- ผู้กำกับ
2518

แหม่มจ๋า

- ผู้กำกับ
2519

กุ้งนาง

- ผู้กำกับ
2520

แม่ดอกกัญชา

- ผู้กำกับ
2520

สิงห์สำออย

- ผู้กำกับ
2521

ขโมยที่รัก

- ผู้กำกับ
2521

ไอ้ 8 นิ้ว

- ผู้กำกับ
2522

แม่เขียวหวาน

- ผู้กำกับ
2523

ย.ยอดยุ่ง

- ผู้กำกับ
2524

นกน้อย

- ผู้กำกับ
2525

เฮงสองร้อยปี

- ผู้กำกับ
2526

สาวแดดเดียว

- ผู้กำกับ

นักเขียน

2494

สามเกลอถ่ายหนัง

- บทภาพยนตร์
2506

ตากล้องเงินล้าน

- บทประพันธ์
2506

หนึ่งในทรวง

- บทภาพยนตร์
2507

นกน้อย

- บทภาพยนตร์
2513

ไทยใหญ่

- บทภาพยนตร์
2514

ไอ้ทุย

- บทภาพยนตร์
2518

แหม่มจ๋า

- บทภาพยนตร์

โปรดักชั่น

2494

สามเกลอถ่ายหนัง

- อำนวยการสร้าง
2497

เจ้าสาวชาวไร่

- อำนวยการสร้าง
2502

ดาวคลี่

- อำนวยการสร้าง
2506

ฝนแรก

- อำนวยการสร้าง
2506

แพนน้อย

- อำนวยการสร้าง
2507

นกน้อย

- อำนวยการสร้าง
2508

ลมหวน

- อำนวยการสร้าง
2509

นกเอี้ยง

- อำนวยการสร้าง
2509

แสงเทียน

- อำนวยการสร้าง

นักเขียน

2557

แหม่มจ๋า

- บทประพันธ์